Öncelikle kocaman bir geçmiş olsun!
Yıllardır yaşadığınız o kronik burun tıkanıklığına, ağzı açık uyumaya, sabahları yorgun kalkmaya "elveda" demek için çok önemli bir adım attınız. Septum deviasyonu probleminizi çözmek için septoplasti ameliyatı oldunuz. Şimdi tek bir hayaliniz var: Ciğerlerinize dolan o kesintisiz, derin nefes...
Ama bir dakika. Ameliyattan çıktınız, burnunuzda tamponlar var ve "Daha beter tıkalıyım!" diyorsunuz. Hatta belki tamponlarınız çıktı ama hâlâ istediğiniz gibi değil.
Sakin olun, derin bir nefes... alamıyorsanız bile sakin olun! :)
Şu an yaşadığınız her şey septoplasti sonrası iyileşme sürecinin tamamen normal bir parçası. Bu rehberi, o beklediğiniz okyanus ferahlığındaki nefese kavuşana kadar neler yaşayacağınızı, adım adım anlatmak için hazırladım.
Bölüm 1: İlk Durak (İlk 2-7 Gün) - "Sevimsiz Dostlarımız: Tamponlar/Splintler"
Ameliyattan çıktığınızda burnunuzun içinde büyük ihtimalle ya yumuşak tamponlar ya da "splint" dediğimiz silikon plakalar olacak.
Neden Oradalar? Onlar, düzelttiğimiz septumunuzun (burun orta duvarı) tekrar kaymaması ve doğru yerde iyileşmesi için oradalar. Yani sizin "emniyet kemeriniz" gibiler.
Ne Hissedeceğim? Evet, hiç sevimli değiller. Burun tıkanıklığının zirvesini yaşayacaksınız. Mecburen ağzınızdan nefes alacaksınız. Bu da dudaklarda ve boğazda kurumaya neden olur.
Samimi Tavsiye: Yanınızdan su şişeniz ve dudak nemlendiriciniz eksik olmasın. Bu sadece birkaç gün sürecek, dayanın!
Bölüm 2: O "Vay Be!" Anı (Tamponların Çıkışı)
Doktorunuzun belirlediği günde o tamponlar veya splintler çıkarıldığında, hayatınızda aldığınız en güzel nefesi alacaksınız. O "Vay be, dünya varmış!" anı gerçektir.
Ama...
Size küçük bir sır vereyim: Bu ferahlık da geçici olabilir.
Bölüm 3: En Kafa Karıştırıcı Dönem - "Yalancı Tıkanıklık" (1. - 4. Hafta)
İşte hastalarımızın en çok endişelendiği bölüm burası. Tamponlar çıktı, nefes aldınız ama 2-3 gün sonra burnunuz tekrar tıkandı. "Ameliyat başarısız mı oldu?" paniği başlar.
HAYIR, OLMADI!
Buna "yalancı tıkanıklık" diyoruz. Sebebi ise artık septumunuz değil, burnunuzun içindeki ödem (şişlik) ve kabuklanmalardır.
Vücudunuz içeride bir onarım yapıyor. Düşünün, burnunuzun içi bir şantiye alanı gibi. Bu onarım bitene kadar dokular şişer, kurur ve kabuklanır. Bu kabuklar da burnunuzu tıpkı eğri bir septum gibi tıkar.
Bölüm 4: Yeni En İyi Dostunuz - "Burun Yıkama"
Bu "yalancı tıkanıklık" dönemini en hızlı ve konforlu şekilde atlatmanızın tek bir yolu var: Burun yıkamak.
Doktorunuzun size verdiği okyanus suyu spreyleri veya nazal yıkama kitleri, bu süreçteki en iyi dostunuz olacak.
Neden Şart? Bu spreyler, o rahatsız edici kabukları yumuşatır, ödemin atılmasına yardımcı olur ve burnu nemli tutar.
Nasıl Yapılmalı? Günde kaç kez önerildiyse (genellikle 3-5 kez), burnunuzu nazikçe yıkamalısınız. Bu, iyileşme sürecini yarı yarıya kısaltabilir. Tıkanıklığınızın yıkamadan hemen sonra nasıl açıldığına siz de şaşıracaksınız.
Bölüm 5: Işığı Görmek (1. - 3. Ay)
Septoplasti sonrası nefes alma bir maratondur, 100 metre koşusu değil.
İlk Ay: Kabuklanmalar azalır, ödem yavaş yavaş iner. Sabahları hâlâ tıkalı uyanabilirsiniz ama gün içinde nefesinizin açıldığını fark edersiniz.
İkinci Ay: Burnunuzun içi büyük ölçüde iyileşmiştir. Artık "normal" nefesinizin bu olduğunu anlarsınız. Efor sarf ederken (merdiven çıkarken, spor yaparken) farkı net olarak hissedersiniz.
Üçüncü Ay ve Sonrası: Dokuların tam olarak oturması ve burnun "nihai" nefes kapasitesine ulaşması 3 ayı bulabilir. Artık septum deviasyonunun ne olduğunu unutmuş olacaksınız.
Septoplasti Sonrası "ASLA YAPMA" Listesi
İyileşmeyi hızlandırmak için şu kurallara mutlaka uyun:
SÜMKÜRMEYİN: İyileşme tamamlanana kadar (en az 2-3 hafta) burnunuzu basınçla sümkürmek yasak! Bu, iç dikişlere zarar verebilir veya kanamaya yol açabilir. Sadece nazikçe yıkayın ve silin.
EĞİLMEYİN: İlk 1-2 hafta ağır kaldırmak, öne doğru eğilmek (ayakkabı bağlamak gibi) burun içi basıncı artırır.
SICAK DUŞTAN KAÇININ: Çok sıcak buharlı banyolar kanama riskini artırabilir. Ilık duş alın.
SİGARA İÇMEYİN: Sigara, iyileşmenin 1 numaralı düşmanıdır. Dokuların onarılmasını engeller ve ödemi artırır.
Sevgili okurum, sağlığınıza harika bir yatırım yaptınız. Burnunuzun içi yeniden yapılanıyor. Vücudunuza ve doktorunuza güvenin. İlk birkaç hafta tıkanıklık yaşasanız bile, bunun geçici olduğunu ve sonunda o özlediğiniz derin nefese kavuşacağınızı bilin.
Sürecinizle ilgili en ufak bir endişenizde ise, biz (veya doktorunuz) bir telefon uzağınızdayız.
Sağlıklı nefesler dilerim!